maandag 26 april 2010

Kleine remtrommels wel OK, maar ....

Vandaag rijden Kees van Hattem, Rob Kaag en ik naar Velomobiel.nl in Dronten. Mijn lamp zal opnieuw worden gemonteerd en nog wat kleine aanpassingen zullen worden uitgevoerd. Een heel welkome aanpassing zal bij verrassing in mijn Quest komen.
Het fietsen is een feestje, de zon komt er snel bij, de wind in de rug en met een graad of 14 tot 17 kan het niet stuk.
Drie uur en tien minuten later zijn de eerste 97 km onder de wielen doorgevlogen.
In Dronten pakt Jan mijn fiets aan en wil weten wat er gedaan moet worden. De lamp is het belangrijkste. Deze blijkt van zijn fabriekseigen bevestiging te zijn afgetrild. Dan zaagt Jan het linker voetengat een halve centimeter ruimer en maakt wat meer ruimte voor de achterderailleur. Deze blijft een enkele keer vastzitten en wil alleen na opschakelen met de voorderailleur weer loskomen. Ook het carbon kettingschermpje kan nog enkele millimeters naar links.
Ik laat de nieuwe Bebop pedalen zien aan de mannen en zij vinden het fraaie pedalen.

Theo sleutelt de wielpoten van Rob er uit om .... grotere remtrommels te monteren. Dan komt een onverwachte aap uit de mouw. De remschoenen van Rob zijn voor aflevering niet geslepen en blijken maar voor 20% remkracht te leveren. De oplopende remschoen, deze levert rond 80% van de remkracht komt nauwelijks op de trommel. Dan is het niet verwonderlijk dat Rob een 7 meter langere remweg heeft dan ik. Dat wordt eerst gecorrigeerd en Rob gaat op weg voor een testrondje. Hij komt opgetogen terug, zijn remmen doen het uitstekend.

De fabrikant van de Strada bodies is bij Velomobiel.nl. Allert laat me allerlei mogelijkheden zien om de fietsen lichter te bouwen. Zo weegt een Quest top normaal rond de vier kilo. Deze blijkt niet meer dan 2,26 kg te hoeven wegen, mits er maar gebruik gemaakt wordt van carbon, al dan niet in combinatie met honingraat materiaal.
'Wim heeft maar één oog, maar dat zit niet in zijn zak'. Natuurlijk heb ik in de gaten dat de fabrikant van de Strada bodies onder meer een serie stoelen bij zich heeft. Standaard stoelen, lichtgewicht stoelen en .... enkele superlichtgewicht carbon stoelen. Ik vraag aan Eva of deze al te koop zijn. Haar antwoord is nee, het is een testserie en die gaan we eerst grondig testen. Ik bied mij onmiddellijk aan om proefkonijn in die test te worden. Er komt een akkoord en Jan zet de stoel over. De carbon stoel weegt 620 gram. De bestaande standaard stoel precies een kilogram meer. Zo heb ik mijn grotere remtrommels en brede velgen in één keer gecompenseerd.
Ter informatie: de stoelen zijn niet te koop. Ga aub niet allemaal naar Ymte bellen, voorlopig zijn ze niet te koop.

Wilfred van N. met Quemo is inmiddels gearriveerd en wij overleggen over een remproef. Eerst zetten we zijn fiets op de schaal. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat zijn fiets 57 kg weegt. Als ik zijn Quest aan de staart optil merk ik wel dat ie behoorlijk wat gewicht meetorst. Met de digitale weegschaal van Velomobiel.nl blijkt dat de Quest van Wilfred ruim 51 kg weegt. Mijn fiets is behoorlijk lichter, maar ik krijg het weer voor elkaar om mijn drinkzak zichzelf te laten legen in mijn kledingkast aan boord. De 2 liter water, nu in de kleding, een nieuwe voorraad water en alle andere spullen worden aan boord gestouwd en we gaan op weg naar een lange weg vlakbij Velomobiel.nl om te testen.
Ik plak een lang stuk tape op de weg en Kees zal 'stop' schreeuwen als we het remmen moeten beginnen. Wilfred en ik nemen een aanloop en met rond 34 km/u komen we langs Kees. Beiden gaan we vol in de remmen en staan tussen 8 en 9 meter stil. Ik hou de fiets niet op de rem en een tweede run rijden we nog iets harder. Als we Kees passeren en het 'stop' klinkt remmen we weer voluit. Met het meetlint stellen we vast dat mijn fiets na 8,50 meter stilstaat, de fiets van Wilfred op 9,45 meter. Het verschil van net een meter is relatief gering, al kan in noodgevallen die meter 'winst' heel welkom zijn.
Anderzijds is de noodzaak om, mits je heel goed onderhouden kleine trommels hebt, grotere trommels te laten monteren, na deze test niet heel relevant. Wel met de nadruk op 'heel goed onderhouden'. De kleine trommels zijn daar zeer gevoelig voor. In mijn geval, ik heb nu mijn vijfde Velomobiel uit Dronten, heb ik voor het eerst betrouwbare goed werkende remmen.
Rob Kaag heeft een filmpje gemaakt van onze remproeven. Kijk maar even hier

Noordwaarts rijdend komen we er al snel achter dat de wind stevig is aangetrokken en uit de verkeerde richting waait. Met rond de 30 km/u gaat het beduidend langzamer dan vanmorgen, maar we komen veilig thuis. Dat geldt helaas niet voor een automobiliste die op de provinciale weg van Enkhuizen naar Hoorn betrokken is bij een kop-staart botsing en nu uit haar auto wordt gezaagd.

Na 194 fijne kilometers stelt pontbaas Simon vast dat ik ook naar Maastricht had kunnen rijden en op het Vrijthof een pilsje had kunnen drinken. Gelijk heeft ie.

9 opmerkingen:

Quemo zei

Was leuk vandaag :) Kort en krachtig maar leuk.
Volgende week ga ik de Jagwire kabels maar eens monteren. Ik ben benieuwd of ik dan (zonder de reactieafstand die we vandaag wel hadden) binnen de 7 meter tot stilstand kan komen. We zullen zien.

Maarten zei

Het verschil in remafstand kan zomaar verklaard worden uit het verschil in de massa van jullie beide fietsen. Hoe zeg ik dit netjes? Wilfred is wat lichter dan Wim, maar ook weer niet zoveel dat het totaalgewicht daarmee op dezelfde waarde uitkomt. Kortom: de kleine remmen van Wilfred hebben flink meer massa tot stilstand te brengen.

Wat echt interessant is, is de temperatuur van jullie remmen direct na een remproef. Maar met een Quest is dat lastig te bepalen.

Wim Schermer zei

Ik denk dat er niet zoveel verschil in gewicht was. Ik ben 6 kilo zwaarder, mijn fiets heeft grotere remtrommels en bredere en ook zwaardere velgen.
Ik kan meer remkracht opbrengen dan Wilfred. Mijn remmen blokkeren dan, ook vanmiddag gebeurde dat in lichte mate. Wilfred kon wel maximaal remmen en heeft 10 mm bredere banden die de remenergie beter kunnen verwerken.
Al met al zijn de verschillen kleiner dan tests met andere fietsers opleverden. Die remmen van die fietsers zijn, vanmiddag ook gebleken, niet goed.
Groeten,
Wim

Wim Schermer zei

Hi Maarten,
Nog even de temperatuur van de remmen. Bij korte remacties levert dit bij geen probleem op. De kleine trommels doen het in bergachtig gebied zeker niet goed. Ik heb ze tijdens de ritten naar Giessen letterlijk gloeiend heet geremd. Wel mooi blauw geworden, een bewijs dat ze 650 graden heet zijn geworden.
Na de ritten naar Giessen bleken de remschoenen meestal 'verglaasd' en de remtrommels ovaal. Ik heb ze meestal direct vervangen.
Ik verwacht dat de grotere trommels meer hitte aankunnen en ook sneller afkoelen.
Groeten,
Wim

Quemo zei

Ha Wim,

Ik heb vanavond de Jagwirekabels gemonteerd. Zouden we nu nog een keer een remtest doen, dan zou er geen verschil in remweg moeten zitten tussen jouw fiets en de mijne. Ook ik krijg m'n remmen nu probleemloos aan het blokkeren. Dus de remweg is dan alleen nog afhankelijk van juist doseren (mens is de bepalende factor) en de grip van de banden.
Een wereld van verschil, die Jagwire kabels.

Wim Schermer zei

Hi Wilfred,
Dat is goed nieuws. Mits Velomobiel.nl de fiets goed aflevert, dat is wel een heikel punt gebleken, is er qua remwerking denk ik nauwelijks verschil. Blokkeren is blokkeren en dan zijn de mogelijke verschillen totaal verdwenen. Wel blijft de wat grotere gevoeligheid voor onderhoud en mogelijk sneller overhitten bij gebruik in bergachtig terrein.
Al met al geen reden om bestaande kleine trommels te vervangen. Wel denk ik dat we goed werk hebben gedaan dit uit te vlooien. Bij 35 km/u moet het op een droge weg mogelijk zijn binnen 9 meter stil te staan. Iedereen kan dit nu zelf controleren en wordt deze waarde niet gehaald, de boel uit elkaar sleutelen of naar Velomobiel.nl.
Groeten,
Wim

Wijnandt zei

Wat mij betreft, drie conclusies van deze leerzame episode:
1. Meer kwaliteitscontrole mbv een checklist is nodig alvorens af te leveren; een velomobiel bestaat uit tamelijk veel modules en submodules, en die kwaliteitscontrole moet overeenkomstig worden georganiseerd.
2. Niet alleen schijfremmen, maar ook trommelremmen hebben het heel zwaar te verduren in de gesloten wielkasten van de Quest: regelmatige controle is nodig!
3. De SA trommelremmen kunnen wellicht wat doorontwikkeling gebruiken om ze duurzamer en meer onderhoudsarm te maken in winterse condities.

Heel leuk ook om te lezen hoe de Strada carosseriebouwer meedenkt om de bodies te verbeteren. Misschien moeten de Quest bodies ook door deze mensen worden gebouwd, dan kan ook de Quest lichter worden.

Wim Schermer zei

Hi Wijnandt,
Die checklist is een absolute vereiste, inclusief een remproef. Het is dat Quemo samen met mij aantoont dat de kleine remmen in principe goed kunnen remmen, anders zouden wel heel veel Questrijders onnodig grotere remmen hebben laten monteren.
Mijn technisch gevoel zegt dat als de lagering van het asje van de remhevel op de trommel van keramiek wordt gemaakt, dit de problemen goeddeels oplost.
De remmen worden soms zo heet dat vet verdampt en dan loopt het asje droog in het glijlager. Dan is de kleine trommel direct in het nadeel, en remt dan niet goed meer.
Quemo is een handige sleutelaar die dit zelf kan oplossen, de meeste Quest rijders, waaronder ik zelf, kunnen of willen dat niet.
Groeten,
Wim

Wim Schermer zei

Hi Wijandt,
De Tsjechische fabrikant van de Strada bodies, wil ook wel lichte Questen bouwen, daar zijn zij zeker goed in. Er moet dan echter een nieuwe mal worden gemaakt. Daarnaast moet er ook een nieuwe mal worden gemaakt voor de normale Quest. Deze mal is versleten. Al met al veel werk en kosten.
Wel weet ik dat e.e.a. niet lang meer zal worden uitgesteld. Tenslotte zal een 4 tot 5 kg lichtere Quest een stuk duurder worden.
Groeten,
Wim