vrijdag 28 november 2014

Risse dempers verbeterd



De verkoop van Risse dempers is al drie jaar een groot succes. Inmiddels zijn er ruim 400 dempers verkocht. Dat betekent dat ruim een derde van alle velomobielen van Velomobiel.nl nu voorzien is van een Risse demper. Een veiliger weggedrag door een veel betere wegligging is het belangrijkste voordeel. De Risse demper is eenvoudig zelf te vervangen. Door het variëren van de luchtdruk is de velomobiel optimaal aan te passen aan de belading en het gewicht van de rijder.

Nadelen zijn er ook. De prijs van de Risse dempers is hoger dan van de standaard veerpoot. Ook is er een iets grotere kans op storingen. De lucht/olie demper is gecompliceerder dan een veerpoot met alleen een stalen veer. Het percentage dempers dat per jaar met een storing terugkomt ligt rond de vier. Onderzoek leert dat 25% van de dempers die met een storing teruggestuurd worden niks mankeert. 

Bij een storing is meestal olieverlies de oorzaak. Risse krijgt de dempers met een storing terug en heeft onderzocht wat de oorzaak van dit olieverlies is. Dit blijkt veroorzaakt te worden doordat de luchtdruk in de dempers gemiddeld veel lager is dan bij gebruik in mountainbikes. Mountainbikes gebruiken de dempers vrijwei altijd via een hefboomconstructie en bij drukken van 15 tot 25 bar. Bij die hogere druk worden de O-ringen steviger op de zittingen gedrukt en dichten dus beter af. Bij de lage drukken van 4 tot 7 bar die wij gebruiken in onze velomobielen is die afdichting dan ook minder goed.
Dat is te zien aan het meeslepen van een klein beetje olie op de bewegende zuigerbuis.

Een ander mogelijk nadeel zou zijn dat de Risse demper de oorzaak is van het breken van de kleerhanger in de fiets. Dat is echt een fabel. Ik ken enkele rijders met 3 achtereenvolgende breuken in de kleerhanger die … met de originele veerpoot rijden.

Risse was verbaasd dat 4 op de 100 dempers per jaar niet goed functioneerden. Hij maakt en verkoopt deze dempers al meer dan 20 jaar en krijgt zelf minder dan één demper per 200 per jaar terug. Mountainbikes rijden gemiddeld 1000 tot 1500 km per jaar met de eerder genoemde hogere druk. Velomobielen rijden veel meer kilometers, sommige wel 10.000 en meer km per jaar.
Samen met de lagere druk in de demper is de kans op olieverlies dan ook groter.

Risse laat me weten dat olie/lucht dempers regelmatig onderhoud nodig hebben. Demperolie loopt in kwaliteit terug en O-ringen slijten. Alle bekende fabrikanten zoals DT Swiss en Fox adviseren jaarlijks onderhoud of na 200 uur gebruik. Volgens Kevin Risse zou gebruik in een velomobiel onderhoud na iedere 2 jaar of 400 uur gebruik voldoende zijn. 400 uur gebruik betekent rond 10.000 km.

Als de demping vermindert is er weinig aan de hand. Het duurt heel lang voordat de demping zo slecht is dat de veiligheid in het geding is. De demper moet dan worden voorzien van nieuwe O-ringen en nieuwe olie. In de praktijk stuur ik gewoon een nieuwe of een door Risse van nieuwe O-ringen en olie voorziene demper toe.

Vanzelfsprekend willen we liefst helemaal geen storingen in de dempers hebben. Risse heeft de dempers nu beter aangepast aan het gebruik in onze velomobielen en schrijft me:
The two most important changes are with the inside surface finish of the shafts and with the quad seal groove diameter and the precent squeeze on the dynamic. The changes and improvements were made this past summer, and your current order of shocks does have these improvements incorporated in the parts.
Het komt erop neer dat de oppervlakken van de interne delen hoogwaardiger worden gepolijst. De diameter van de groeven waarin de O-ringen zitten wordt aangepast en de druk die deze O-ringen op de uitgaande zuigerbuis uitoefent, wordt vergroot.

De Risse Genesis en Astro 5 dempers die vanaf nu worden geleverd zijn voorzien van de verbeteringen.


---

Volgende postings:
-Klantervaringen met Quest XS kap
-Carbon stabilisatie voorste framebuis en achterbrug
-VeloTilt brede wielpoten