maandag 25 april 2016

Spezi 2016


Zaterdagmorgen roei ik in het halfdonker om 06.00 uur de Markervaart over, de pont vaart in het weekend pas vanaf 07.30 uur. De Tesla staat al aan de overkant. Jan Geel en Piet Kunis rijden vandaag mee naar Germersheim in Duitsland. Door de thuissituatie van zowel Piet als mij gaan we vandaag op en neer en maken er niet zoals gebruikelijk een weekendje van. Dit is de eerste keer dat we met de Tesla zo'n lange rit maken met Autopilot. Daarover straks wat meer.

In Nederland is het weer nog goed, even later in Duitsland begint het te regenen. Dat zal niet meer ophouden tot we weer bijna in Nederland terug zijn. Door het slechte weer rijdt het verkeer niet snel en dat maakt de reistijd, inclusief 50 minuten laden en koffiedrinken, met 7 uur vrij lang.


Als we op de Spezi arriveren regent het continue en is het met 6 graden C. en een stevige wind gewoon bitter koud. Eerst maar eens de hallen met een bezoek vereren. Dat idee hebben kennelijk velen met ons. Het is overvol en moeilijk om foto's te maken zonder armen en benen van mensen die er niet op horen. Piet en Jan zijn echte techneuten en zij hebben een neus voor de vele slimme oplossingen die letterlijk overal te zien zijn. Zelfs op een vrachtfiets zien we een prachtige oplossing van het besturingsprobleem. Wordt dat vaak opgelost met lange stangen, hier zien we een verfijnde kabelloop die werkelijk spelingvrij stuurt.





Helmen zijn meestal grote gevallen die veel ruimte innemen als je ze niet draagt. We zien een opvouwbare helm die tot de helft verkleind kan worden als je 'm niet draagt.


Elektrische ondersteuning is natuurlijk gemeengoed geworden. Elektromotoren zien er vaak niet echt appetijtelijk uit. Deze Shimano motor in een Hase is werkelijk prachtig geïntegreerd in het frame. Het kan dus wel.


Op de Spezi zijn verschillende fietsen te zien waar je tegelijkertijd mee kunt trappen en met de hand aandrijven. De roeifietsen zijn een categorie apart maar bovenstaande fiets is ook bijzonder. Of het allemaal veel uithaalt valt m.i. te betwijfelen maar mooi gemaakt is het zeker.


Alligt heeft traditioneel een stand op het buitenterrein. Slimme Leo heeft in de grote hal een extra bord neergezet met een samenvatting van zijn leveringsprogramma.


Sturmey Archer toont verschillende naven voor gebruik in onze velomobielen. Voor het eerst zien we diverse uitvoeringen met extra koelmogelijkheden. Vooral de meest rechtse naaf is interessant omdat veel ringen het koeloppervlak sterk vergroten.



We zien veel bizarre constructies. Hier bijvoorbeeld een 'oplossing' voor het voorkomen van krachtverlies op het dode punt. Op het dode punt van de trapbeweging kun je het stuur naar achteren trekken en de veer achter de stuurstang indrukken. Bij het weer naar voren bewegen ontspant de veer zich en moet het verlies aan voortstuwing op het dode punt voorkomen. Een zware constructie en ook hier vragen we ons of de energie die nodig is om de veer in te drukken per saldo niet meer energieverlies oplevert.


Elk jaar zijn er buitengewone ontwerpen, vooral op velomobielgebied. Sunglider is zo'n nieuwkomer met toch wel gedrochtelijke creaties. Piet probeert of zo'n 'fiets' ook echt kan fietsen. Hij ziet al gauw dat dat niet goed kan, je bovenbenen lopen direct vast tegen het stuur.



Opvallend is het aanstekelijke enthousiasme van de bedenkers van deze scheppingen. Als dit de toekomst van persoonlijk vervoer moet worden, ga ik wel in een gewone auto rijden. Wel een elektrische, maar toch.



Op de stand van Nazca is het even rustig. Knap dat de familie Verwoerd in deze mindere tijden voor de ligfietswereld het hoofd boven water weet te houden.


Bij Windcheetah van Mike Burroughs staan werkelijk prachtige trikes. Mike is er zelf niet maar zijn standbemanning is fanatiek bezig om de voordelen uit te leggen. Trikes worden veel verkocht in de VS en op de Spezi staan er wel heel veel.


Econodrive heeft de methode Solex nieuw leven ingeblazen. Mooi gemaakt maar wel alleen op vrij smalle banden toepasbaar.



Op de Spezi komen we Bram Smit tegen, een lid van het VeloTilt team. Bram blijft een weekend en is daarom niet met ons meegereden. Een Fransman heeft een voorwielaangedreven en ook nog kantelende driewieler ontworpen. Piet, Jan en Bram proberen erachter te komen hoe het werkt. In ieder geval worden met kruiskoppelingen de beide voorwielen aangedreven. De loodzware fiets zou zelfs automatisch rechtop blijven staan. We dagen de ontwerper uit dit te laten zien. Dan blijkt dat het automatisch rechtop staan alleen berust op de wrijvingsweerstand van de banden. Ja, zo kunnen wij het ook.




Piet en Bram hebben bewondering voor een automatisch uitklappend landingsgestel voor een tweewieler. Tijdens het inklappen gaan de wielen ook omhoog. Ze kijken goed hoe het werkt en zien uiteraard hoe het is opgelost. Voor Piet maak ik een filmpje van de werking.



Op het koude buitenterrein staan veel bijzondere voertuigjes. Hier een overdekte personentaxi. Maar wel met een forse elektrische ondersteuning en een solide wielophanging en aandrijving.



Intercity Bikes van Ymte en Daniel hebben geen stand op de Spezi. Ze zijn er beiden wel. Daniel houdt het bier op een opvallende manier koel.


De Quattro, evenals de andere fietsen van Velomobiel.nl, staat ook op het buitenterrein. De vierwieler nadert zijn voltooiing. De laatste ontwikkeling is een kap die  volledig beschermd rijden mogelijk maakt. De vizierconstructie is nog niet definitief en heeft volgens mij wel wat beperking in het zicht. Sowieso vind ik het gebruik van motorhelmvizieren ongeschikt voor velomobielen. Bij motorfietsen zit dit vizier vlak voor je gezicht, bij een velomobiel zit je er al gauw 30 tot 40 cm vanaf. De scharnierconstructie zit dan in het gezichtsveld en ongehinderd rondom kijken is al helemaal niet goed mogelijk. Dit blijft mijn stokpaardje, een kap mag naar mijn mening het zicht op geen enkele manier belemmeren.





De wulps vormgegeven Mulsanne van CyclesJV Fenioux uit LeMans Frankrijk is nu helemaal klaar. Er rijden enkele exemplaren rond op het beursterrein. Jammer is dat de derailleur en ketting nauwelijks beschermd zijn tegen de elementen.



De al jaren geproduceerde WAW heeft nu voor het eerst achterwielvering. Hoefde volgens de fabrikant voorheen echt niet, maar daar zijn ze nu op teruggekomen. Beter laat dan nooit.


De trend om vierwielige velomobielen te maken is ook aan Alligt niet voorbij gegaan. Smaken verschillen, ik vind hem niet zo mooi, maar rijden doet ie als de beste.

De velomobiel op de kopfoto van dit bericht is de twee-persoons Milan van Raderwerk. Alleen de voorste inzittende drijft de fiets aan. Elektrische ondersteuning maakt het de trappende bestuurder makkelijk.

Als we alle tentoonstellingsruimten in vogelvlucht hebben gezien, gaan we rond 16.00 uur weer naar huis. Het regent nog steeds en we laten de Tesla op de Autopilot 99 van 100 kilometer sturen. Het zicht is door opwaaiend stuifwater soms miserabel slecht. De radar van de Tesla laat auto's en motoren die soms met het blote oog niet of nauwelijks te zien zijn, glashelder op het beeldscherm in het instrumentenpaneel zien. De 'adaptive cruisecontrol' houdt de ruimte tussen ons en deze voorliggers, ook al zijn die nauwelijks te zien, nauwkeurig op de gewenste instelbare afstand. De camera bovenaan de ruit ziet de belijning op de weg beter dan met het blote oog. De Autopilot doet het tot een snelheid van 150 km/u, daarboven moet je zelf sturen. Inhalen is een kwestie van de richtingaanwijzer 2 seconden vasthouden. De Tesla kijkt met zijn ultrasoon sensoren of inhalen veilig mogelijk is. Zit er geen voertuig in de dode hoek dan haalt ie volledig zelfstandig in. Zit er een voertuig naast of schuin achter je dan haalt de auto niet in. Het rijden is zo bijzonder ontspannen en de rust in de auto is weldadig.

De reis, heen en weer, is totaal rond 1150 km. Per enkele reis laden we rond 50 minuten bij de bekende SuperChargers van Tesla. We hebben amper de tijd om koffie te drinken of de smartphone meldt dat we onze reis weer kunnen vervolgen. 
De SuperChargers staan om de 75 tot 150 km en hebben veelal 8 laadplekken. Meestal staan we alleen of met nog een enkele andere Tesla te laden. Voor ons Hollanders is het natuurlijk leuk dat Tesla de kosten van de elektriciteit voor zijn rekening neemt.

Uiteraard is de verhouding Spezi versus de rijtijd niet erg in balans. Volgend jaar proberen er weer een weekend van te maken. Het is al met al een heerlijk dagje geweest. 


20 opmerkingen:

Quezzzt zei

Wim jij redeneert uit de hoek van sportief velomobiel rijden. Daarmee vernauw je je mogelijkheden tot zo licht mogelijke bouw om dat al het vermogen door de rijder geleverd moet worden en als resultaat ronduit spartaans rijcomfort op veel wegoppervlakken.

Dat is niet perse hetzelfde als een ideaal woon-werk fietsvoertuig voor alle weersomstandigheden en wegoppervlakken die heel goed een hybride aandrijving kan hebben, in de plaats van een auto.

Ideale woon-werk fietsvoertuigen zijn wel ontworpen en gebouwd maar doen het niet goed afgezet tegen de kosten en gemak van scooters en stadsautootjes.

Dat zal wel de reden zijn waarom men zich toch blijft concentreren op spartaanse snelheids velomobielen. Die trekken ( een zeer gering in aantal ) publiek die niets met scooters of stadauto's heeft. En floppen de echt goede fietsvoertuigen genadeloos omdat ze het afleggen tegen echte (stads)autootjes, scooters en stadsvoertuigen als Twizy's.



























Unknown zei

Ik heb met meerdere kappen en dus vizieren gereden, ook met die van jouw.
Maar ik herken me niet in jouw mening over motorhelm-vizieren. Ik denk dat voor de meeste mensen die met 2 ogen kijken die a stijlen helemaal geen probleem zijn. Je kijkt er automatisch omheen. Hetzelfde als in de meeste auto's.

Wim Schermer zei

Beste Quezzzt,
Ik redeneer helemaal niet vanuit de hoek van sportief velomobielrijden. Ik rij juist met de comfortabelste fiets die er is, een Quest met Flite voorbanden en een SuperMoto achterband. Vóór de standaard vering en niet de harde vering die wel een betere bochtstabiliteit biedt. Wel een Risse demper voor maximale veiligheid.

Echte sportievelingen rijden een DF en zijn bereid om comfort op te geven door het gebruik van smalle bandjes en een kortere veerweg.
Die nemen ook meer geluidshinder in de fiets voor lief. Ze nemen zelfs, met kap, een veel slechter zicht voor lief. Ik dus niet.

Elektrische ondersteuning in een moderne snelle velomobiel is in Nederland in mijn optiek veelal een zinloze optie. Uiteraard wordt dit anders als er fysieke beperkingen zijn of in heuvelland. Je gebruikt de elektrische ondersteuning hier alleen bij het optrekken. Dat is maar enkele procenten van de rijtijd. Als de kruissnelheid is bereikt, zeg rond 40 km/u, dan sleep je wel het gewicht van de accu en de motor mee. Dat verlaagt de gemiddelde kruissnelheid waardoor de winst van het ondersteund optrekken volledig verloren gaat.

Woonwerk fietsen die voldoende weerbescherming bieden zijn altijd een variant op het thema velomobiel. Dit soort, per definitie relatief spartaanse voertuigen, worden alleen gebruikt door een beperkt aantal liefhebbers. De grote massa gaat voor korte stukjes met de -snelle - elektrische fiets of met een auto. Is ook een prijskwestie. Een hoogwaardige moderne velomobiel kost tegen de 10.000 euro. Voor hetzelfde geld koop je een Toyota Aygo of een Kia Picanto. Daar kunnen vier mensen in, er zit een airco in, navigatie, airbags en een radio. Ook mag je er mee op de snelwegen rijden. Kort en goed, er verandert naar mijn gevoel in de toekomst weinig of niets aan het landschap van persoonlijke mobiliteit. Zelfs alle voertuigen die zijn en worden bedacht ‘tussen de fiets en de auto’ zullen door de kleine series net zo duur of duurder worden dan een kleine auto.

Wim Schermer zei

Marc,
Ik kijk met één oog en iedere centimeter ondoorzichtig materiaal in mijn gezichtsveld is potentieel gevaarlijk. Dat zal voor mensen met twee ogen minder een probleem zijn. Blijft dat ik met onze kappen simpelweg geen enkele gezichtsbeperking heb en dat zeker zo zal houden.
Jouw idee dat de A-stijl in auto's geen probleem vormt kan ik niet onderschrijven. Een heel groot aandeel in ongevallen is te wijten aan het 'niet zien' van mede weggebruikers door A-stijlen.
Groeten,
Wim

Quezzzt zei

Stijlen zijn ook met 2 ogen gevaarlijk omdat ze net een naderend object kunnen wegnemen uit je (perifere) blikveld. Je moet met stijlen actief leren kijken ( moet je lichaam/hoofd gaan bewegen om wat te zien ) en kunt nooit meer "lui" rijden. Ongelukken gebeuren dan als je toch eens moe bent en niet de moeite doet langs een stijl heen te kijken.

Maar stijlen zijn ook veiliger als er objecten over de neus van je velomobiel op je hoofd afkomen, wat kan gebeuren na kantelen en met hoge snelheid stuurloos op een paal afglijden of harde framedelen van fietsers die tegen je aan botsen zoals een stuur. De stijlen kunnen dan een balangrijk deel van de energie absorberen voor dat je gelaat raakt met bottenbrekend of oogverwoestend resultaat.

Nu is de vraag of je de kans op botsingen groter moet maken om de gevolgen van botsingen flink te beperken. Kennelijk komen botsingen met gruwelijk letsel relatief weinig voor, maar er zijn ook weinig velomobielrijders. Toch zijn er van 2 rijders de verwondigen te zien geweest die niet bepaald meevielen. In neig zelf naar het willen hebben van stijlen die een bepaalde inslagenergie kunnen absorberen danwel deflecteren.

Want dat is de keerzijde van snelle velomobielen....we rijden vaak net zo hard als brommers of opgevoerde scooters, dus de botsenergie als je iets raakt valt nooit mee.

rv zei

Hallo Wim,
Ik lees dat jij er de voorkeur aan geeft om voor met de standaard veren te rijden. Mij bevallen de korte stuggere veren goed. Dat ze korter zijn is geen issue, de fiets is nog hoog genoeg. Dat ze stugger zijn geeft in bochten een zekerder gevoel. Incidenteel vermindert een resonantie wel het rijcomfort. Het zou vast veel schelen als de veerpoten voor ook met een oliedemper gedempt zouden kunnen worden. Er was ooit sprake van dat jij met Risse zoiets zou gaan ontwerpen. Speelt dat misschien nog?
Groet, René

Wim Schermer zei

Dag René,
Ik denk niet dat Risse met oliegedempte voorpoten komt. Hij is er aan begonnen door met cassettes in bestaande poten deze te dempen. Later bleek dat er verschillende diameters voorpoten zijn en moest hij het cassettesysteem verlaten. Hij is nog even bezig gegaan met geheel nieuwe poten maar die ontwikkeling is niet doorgezet.
Ik vind zelf de demping van het achterwiel vele malen belangrijker. Dribbelende voorwielen komt maar zeer zelden voor, een dribbelend achterwiel zeer regelmatig. Een dribbelend achterwiel levert, afhankelijk van de snelheid, al snel gevaar voor omslaan op.

Unknown zei

Het feit dat er veel ongelukken gebeuren ligt niet aan de stijlen maar aan 'het er niet omheen kijken' van veel autobestuurders. Anders zouden er nog veel meer ongelukken gebeuren, want vrijwel iedere autobestuurder heeft die dingen.
Dat jij je eigen kappen/vizieren promoot is natuurlijk je goed recht, maar om alle motorhelm vizieren in het verdomhoekje te plaatsen, vind ik nogal kort door de bocht.
Lexan staat nu niet bepaald bekend om zijn optische kwaliteiten en krasvastheid. En dat zijn in mijn optiek geen onbelangrijke zaken in het dagelijkse velo verkeer.

Wim Schermer zei

Hi Marc,
Het gaat er mij niet om mijn kappen te promoten. Ik ben gewoon bezorgd over zichtbeperkingen in velomobielen. Motorhelmvizieren zijn bedoeld om vlak voor het gezicht te gebruiken, niet een eind er vanaf. Het gebruik van een motorhelmvizier is naar mijn mening een onacceptabel gemakscompromis.
Lexan in 1 mm, alleen maar gebogen, is optisch perfect. Die mooie optische kwaliteit wordt in dikkere, meestal heet gebogen vizieren, inderdaad vernield.
En grote vizieren waar je niet om stijlen hoef te kijken zijn simpelweg veiliger.

Ful zei

Hallo Wim,
Dat is toevallig; over het idee achter een goed vizier en de
productie ervan kwam ik laatst wat tegen in een artikel over
de ID-NL Jaarprijs (=jaarlijkse uitvindersprijs) waarin beschreven
werd hoe het enkele jaarprijs-winnaars vergaan was (niet geheel
onverwachte conclusie was: de uitvinding is nog maar het halve
verhaal om succes te behalen).

Het bleek dat het met bijvoorbeeld de winnaar van 1997,
de Carver met patent nr EP0796193 , niet zo goed gegaan was
en met de winnaar van 1998, Derek Arnold met zijn condensvrije
helmvizier Pinlock, ging het juist erg goed.
Dus maar eens even gaan kijken naar die vizier-materie want het
voor mij onbekende woord Pinlock kwam ik wel eens tegen
in de velomobielhoek.

Arnold is inmiddels vizierwereldleider en het is daarom
interessant om eens te kijken hoe e.e.a. werkt, zie zijn patenten
op espacenet.com ( zoek op ARNOLD DEREK LESLIE ) die
tevens het productieproces behelzen.

Groeten,
Ful

Marco Loogman zei

Hallo Wim,
Zou het mogelijk zijn om een motorhelmvizier te voorzien van 2 lexan zijflappen (gelijmd met een smal overlappend randje om zichthinder te minimaliseren) zodat ze ook op jouw kappen gebruikt kunnen worden?

Wim Schermer zei

Marco,
Nee, dat heeft geen zin. Het draaimechanisme links en rechts is vrij groot en hoewel doorschijnend zie je er niks door.
Ik ga beslist niets aanvangen met een motorhelmvizier. In tegenstelling tot sommige reacties dat het allemaal wel meevalt.
Het verbaast me toch dat mensen soms tegenvallende zaken voor lief nemen.

Peter de Rond zei

Tja, zoveel mensen, zoveel keuze's.

Anoniem zei

Geen vizier is veel beter, het probleem van een vizier moet worden opgelost door de body van de velo, maw de luchtstroom moet over de rijder gevoerd worden inclusief regen etc.

Ful zei

Mensen met Renault-wortels weten waar 'anoniem'
het over heeft ; de 1e versie van de Renault
Sport Spider want die had een brievenbus in
plaats van een voorruit ofwel 'Vehicle with
a deflecting device forming a front air screen',
zie espacenet.com patent US5630640

Groeten,
Ful

Robin Demey zei

Die lexan is inderdaad bagger. Voorlopig heb ik nog geen kap gekocht, aangezien mijn vizier nu al nauwelijks bruikbaar meer is. En dat na minder dan 500km.

Robin Demey zei

Als de waw nu ook achtervering heeft, dan lijkt hij me in niets meer onder te doen voor de quest: handiger/comfortabeler stuurmechanisme, zowat even snel, lichter, voorkant afneembaar voor handig sleutelen en transport, standaard optie voor elektrische ondersteuning...
Alleen misschien nog de prijs. Al komt de waw wel met een kap meegeleverd.

Elektrische ondersteuning is buiten Nederland bijna overal handig. Dit is ook de reden waarom er buiten Nederland veel minder velomobielen per inwoner zijn: zonder elektrische ondersteuning is het heel lastig. En de quest heeft dan zijn gewicht niet mee.
Ikzelf moet 58m klimmen (en terug dalen) naar mijn werk (30 km). Daardoor is het puffen om er binnen het uur te geraken. Nu ben ik toch aan het kijken om zelf ondersteuning in te bouwen, want ik rij nog zelden met de quest omdat ik het meestal niet zie zitten.

Wim Schermer zei

Robin,
Ik ben het totaal met je oneens over Lexan. Als je er niet goed mee omgaat is het inderdaad snel te vernielen. Als je een Lexan vizier schoonmaakt met een fleecedoekje met onthard water en daarna ook droogt met een fleece doekje gaat een vizier jaren mee. Ik vervang mijn vizier om de drie tot vier jaar en dan zijn er 4 x 180 is 720 ritten mee gemaakt.

justme zei

Hi Wim,
Has development on the Velo Tilt stopped? Haven't seen an update in ages.
-Michael

Wim Schermer zei

Hi Michael,
No, development goes on at a somewhat slower speed. Has been delayed because of a heavy accident of my wife and the illness of the wife of another member of the team.
We are now beginning to test again after the reconstruction of the wheel bearings.
Best regards
Wim Schermer